- Σε ευχαριστώ πολύ για τη σημερινή συνέντευξη. Ξεκινώντας, θα ήθελα να σου κάνω την κλασική ερώτηση των συνεντεύξεων του Manwe Stories. Πως θα περιέγραφες τον εαυτό σου χρησιμοποιώντας μόνο 3 λέξεις;
Προσεκτικά Απρόσεκτος Ρομαντικός.
- Πως αποφάσισες να ασχοληθείς με τη συγγραφή;
Για όλα ευθύνεται η φαντασία. Ζούσα από μικρός σε έναν δικό μου κόσμο με δικούς μου ήρωες και δικά μου κάστρα. Ήρθε από μόνο του. Δεν έφταιγε ότι διάβαζα πολύ. Αλλά περισσότερο ότι άκουγα όταν διάβαζα. Το βιβλίο έχει μια φωνή διαφορετική που πρέπει να φτιάξεις εσύ. Άρα είναι ένα είδος που σε αναγκάζει να παίξεις την παρτιτούρα των λέξεων χωρίς να σου δίνει την επιλογή της εύκολης αναπαραγωγής. Τα γράμματα μας κάνουν καλούς ανθρώπους, μάλλον σκεφτόμουν, μας κάνουν να φανταζόμαστε έξω από το καβούκι μας. Αυτό είναι το αγαθό μας. Η μόνη εσωτερική γαλήνη στην τέχνη. Βάλσαμο. Αποφάσισα πως το διάβασμα όσο και το γράψιμο είναι ιατρική του πνεύματος από πάρα πολύ νεαρή ηλικία.
Όταν έγραφα εκθέσεις στο δημοτικό οι συμμαθητές μου ζητούσαν να τους εξιστορήσω και πάλι την ιστορία στα διαλείμματα. Το γεγονός ότι προσέθετα κι άλλα στοιχεία στην διήγηση, αυτό με έκανε να καταλάβω ότι θα γίνω συγγραφέας. Από τα 13 μου χρόνια αφοσιώθηκα. Άρθρα, δοκίμια, θεατρικά, ποιήματα και φυσικά μυθιστόρημα. Διάβαζα πολύ εφημερίδα. Και λογοτεχνία.
- Ποιο είναι το αγαπημένο σου λογοτεχνικό είδος ως αναγνώστης, αλλά και ως συγγραφέας;
Ως συγγραφέας του φανταστικού θα φανταζόταν κανείς πως αγαπώ το φανταστικό περισσότερο και εν μέρει υπάρχει μια αλήθεια. Όμως το είδος που πάντα αγαπώ είναι τα παραμύθια. Είναι μια παρηγοριά της ψυχής, για όλες τις ηλικίες και διαθέτει την προφορικότητα που την αγαπώ σε όλα τα είδη.
Ίσως από την άλλη οι ιστορίες που εμπεριέχουν ταξίδι μακρινό να είναι οι αγαπημένες μου. Αυτό όμως δεν είναι απαραίτητο. Ένα μεγάλο ταξίδι μπορεί να είναι μέχρι το απέναντι σοκάκι. Σημασία έχει η σκηνή. Αν έχει στηθεί με έναν τρόπο όχι απλώς διεκπεραιωτικό, η σκηνή έχει άφθονο χρόνο όμως το διάβασμα είναι σαν μια ρουφιξιά. Με τραβάει η αφήγηση που έχει στόχο το βίωμα και την αναβίωση.
- Θυμάσαι το πρώτο κείμενο που έγραψες ποτέ; Ποια είναι η κατάληξή του;
Θυμάμαι μια ιστορία που έγραψα στο Δημοτικό. Ο ήρωας σε πρώτο πρόσωπο είναι μαθητής που πηγαίνει στο σχολείο και παγιδεύεται σε μια πύλη, και βρίσκεται σε έναν κόσμο δεινοσαύρων. Είναι έτοιμος να πεθάνει από τα σαγόνια ενός τυραννόσαυρου όταν η γη η ίδια καταρρέει, εν τέλει ξυπνάει από ένα όνειρο πέφτοντας από το κρεβάτι του.
- Μίλησε μας λίγο για τη σειρά βιβλίων “Ο Κόσμος του Έλικα”. Πως προέκυψε η κεντρική ιδέα του βιβλίου;
Νομιζω οτι ο Έλικας είναι το σπίτι μου. Ό,τι και να συμβαίνει από μικρός, καλό ή άσχημο, χωράει μέσα στον κόσμο. Η ιδέα ότι ο κόσμος είναι τεμάχια διαφορετικών μορφών, ξεκίνησε από τα παιχνίδια μου. Όταν έπαιζα δεν μπορούσαν να χωρέσουν σε μια διάσταση από το κομοδίνο, το κρεβάτι μου μέχρι την κουζίνα, έπρεπε να ταξιδέψουνπιο μακριά. Κι έτσι επειδή δεν μπορούσα να βάζω δύο παιχνίδια σε απόσταση 100 μέτρων, επινόησα στην πραγματικότητα μια έννοια πολλαπλών διαστάσεων.
Ο Έλικας δεν είναι μόνο κομμάτια γης που αιωρούνται στο κενό, είναι και συνδεδεμένα με πύλες και κρύβεται και ένας μανδύας από μια παράλληλη διάθλαση της ίδιας πραγματικότητας. Μια παρεξήγηση με την πραγματικότητα. Και εκεί έχει να κάνει με την πίστη μου στο ότι η θεϊκή οντότητα είναι κρυμμένη στα πολύ μικρά πράγματα και όχι στα πολύ μεγάλα.
Οπότε σκέφτηκα: « μήπως να μοιραστώ έναν μεγάλο κόσμο που κρύβει δικούς του θεούς αλλά σε πολύ μικρά κομματάκια ; ». Έτσι ο κόσμος ρουφούσε χαρακτήρες, φόβους, ανησυχίες και κυρίως πολιτικά και κοινωνινά προβλήματα. Ο Έλικας είναι βίωμα ζωής.
- Στον Κόσμο του Έλικα παρουσιάζονται πολλές φυλές κάποιες πιο κλασικές για το είδος της φαντασίας και κάποιες αρκετά πρωτότυπες. Ξεχωρίζεις κάποια, ή υπάρχει κάποια για την οποία απολαμβάνεις να γράφεις περισσότερο;
Νομίζω από τις φυλές που υπάρχουν ήδη σε λογοτεχνικά κείμενα της παγκόσμιας λογοτεχνίας και από της φυλές που επινόησε η φαντασία, αυτά τα πλάσματα που με κέρδισαν είναι οι καλικάντζαροι. Ήξερα ότι ήθελα να ανατρέψω την ιδέα του άπληστου καλικάντζαρου. Έχω ακούσει πολλές ιστορίες και έχω δει αρκετές αναφορές. Όλες είναι λάθος για εμένα. Οι καλικάντζαροι είναι όπως τα μανιτάρια του δάσους, αν φας ένα μπορεί να θεραπεύσεις μια αρρώστια, να τραφείς και να δυναμώσεις και σε άλλη περίπτωση να πάθεις παραισθήσεις και στη χειρότερη να πεθάνεις. Όμως αν ξέρεις να διαβάζεις πίσω από τις παραστάσεις, θα δεις ότι οι κοντοστούπηδες είναι γεμάτο μαγεία και σπουδαιότητα. Απολαμβάνω τους καλικάντζαρους γιατί μπορούν να μιλήσουν κατευθείαν στο νόημα, στο κόνσεπτ και στο θέμα, ενώ οι πιο κλασσικοί ή “χαρισματικοί” χαρακτήρες είναι πολύ ωραίοι για να σπάσουν το καλούπι που τους αρμόζει. Μου αρέσουν γενικώς οι ήρωες που τσαλακώνονται.
- Τι σημαίνει για σένα η λέξη ήρωας;
Στο σύγχρονο κόσμο δεν σημαίνει τίποτε η λέξη « ήρωας », είναι μια λέξη που στον δυτικό κόσμο ονομάζουμε την επίτευξη ενός κοινωφελούς σκοπού από έναν μάλλον υπερκανονικό θνητό που υπερέχει σε ομορφιά και χάρη. Για εμένα ηρωισμός είναι όταν αφήνεις να σε πλησιάσει ο αδύναμος και να φθάσεις στο ύψος του. Όταν η ψυχή σου πονάει αλλά ξέρεις ότι δεν αντέχεις και επιμένεις στο ίδιο λάθος. Η αφέλεια είναι ένας ήρωας, όχι η γνώση και το κυνήγι της δύναμης. Γι’ αυτό και μου αρέσει να αποκαλώ στον πληθυντικό στα βιβλία : οι « ήρωες » πάρα την ίδια τη μονάδα.
- Έχεις κάποια μελλοντικά πλάνα για τη σειρά;
Έχω σκεφτεί είναι η αλήθεια τα βιβλία του Έλικα. Ξεκίνησα να φτιάχνω έναν σκελετό. Ιδανικά θα ήθελα κάποια στιγμή να τελειώσει όλο αυτό. Με ένα συγκεκριμένο τέλος. Δεν γνωρίζω αν θα αρέσει, σίγουρα όμως θα σοκάρει. Αν και όλοι ξέρουν ότι το τέλος το έχω ήδη γράψει με έναν τρόπο. Έχω σκεφτεί να αφήσω το τέλος σε μια θυρίδα σε περίπτωση που ο χρόνος μου λιγοστέψει, όμως απολαμβάνω και την ιδέα πως θα μείνει ένα έργο με ανοικτό τέλος. Εξάλλου είναι ένας Κόσμος ανοιχτός. Όλα πρέπει να μένουν ανοιχτά για να συμπληρώσει με τη δύναμή της η φαντασία.
- Τελικά, τι είναι ο Zephy Ross; Συγγραφέας, σκηνοθέτης, και τα δύο; Έχεις κάποιο καλλιτεχνικό μέσο το οποίο θα ήθελες να χρησιμοποιήσεις στο μέλλον και δεν σου έχει δοθεί ακόμα η ευκαιρία;
Είμαι σεναριογράφος, σκηνοθέτης, μοντέρ όσο και κινηματογραφιστής, είναι το επάγγελμά μου τα τελευταία χρόνια. Μέσα μου όμως είμαι αυτός που απλώς θέλει να αφηγείται και να μοιράζεται τη μοναξιά του. Θέλω να φωτίσω σκιαγραφώντας πρόσωπα, οπότε οποιαδήποτε τέχνη μου δίνει αυτή τη δυνατότητα με σπρώχνει στην ευδαιμονία της ψυχής μου.
Η αλήθεια είναι πως θέλω να κάνω πολύ περισσότερο θέατρο, μουσική, ζωγραφική. Είμαι σκηνοθέτης κινηματογράφου και αυτό δεν μπορεί να αλλάξει. Με τον καιρό έχω μάθει να εγκαταλείπω τους τρόπους του Κινηματογράφου όταν γράφω και το αντίστροφο. Όμως αν μπορούσα να κρατήσω μόνο μια πένα για πάντα θα μου έδινε άπειρη χαρά. Το γράψιμο είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να με κάνει χαρούμενο. Αυτό και οι φίλοι μου.
- Ποια είναι η γνώμη σου για την εκδοτική πραγματικότητα στην Ελλάδα και τι συμβουλή θα έδινες σε κάποιο νέο συγγραφέα που ακόμα δεν έχει εκδώσει το πρώτο του έργο;
Η εκδοτική πραγματικότητα στην χώρα μας είναι ένας κακός εφιάλτης. Οφείλουμε να πράξουμε κάτι για αυτήν την κατάσταση. Η κακοφορμισμένη εκμετάλλευση των συγγραφέων από τη μια από το κράτος, τους ιδιώτες και τα βιβλιοπωλεία και από την άλλη από τους εκδοτικούς οίκους είναι γεγονός. Ο συγγραφέας είναι θύμα και θύτης του εαυτού του.
Σε έναν νέο συγγραφέα, θα του έλεγα να μην βιάζεται, να μην δεχτεί να πληρώσει ένα τεράστιο ποσό για να εκδοθεί για κάτι που έπρεπε άλλοι να πληρώσουν για το πόνημά του.
Είναι μια εργασία το πόνημά μας. Αν θέλει κάποιος μια συνέκδοση, θα πρέπει να αναγράφεται και να είναι με ίσους όρους. Κερδίζουμε λίγα, όμως πρέπει να γίνει σωστά η διαδικασία από τη στιγμή που σηκώνω την πένα μέχρι τα πνευματικά δικαιώματα κατά την ολοκλήρωση των έργων και την εκμετάλλευσή τους. Οι εργατοώρες μας και το μεράκι μας πρέπει να πληρώνονται και μάλιστα αξιοπρεπώς. Πρέπει να αλλάξουμε την κατάσταση στην Ελλάδα. Απαιτούμε το κράτος να πάρει σοβαρά την οντότητα των έργων μας. Επίσης δεν μπορεί ο συγγραφέας να φορολογείται όταν εισχωρεί δικαιώματα και ύστερα πρέπει να εισπράξει. Είναι μια πράξη βαρβαρότητας. Θα την αλλάξουμε όμως, αλλιώς θα συνεχίσουμε να ενοχλούμε. Κάτι είναι κι αυτό.
- Πως βλέπεις την επαγγελματική εξέλιξη στην Ελλάδα για όσους ασχολούνται με τον κινηματογράφο και το θέατρο; Υπάρχουν κάποια κοινά με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας συγγραφέας στη χώρα;
Δεν θεωρώ ότι η χώρα πάει καλά στην τέχνη. Κάποιοι νομίζουν πως η τέχνη είναι απλώς μορφή έκφρασης, ενώ στην πραγματικότητα είναι σπουδή και εργασία. Υπάρχουν εξαιρετικά βιβλία, ταινίες και θεατρικά εκεί έξω. Έχω βρει σπουδαία ταλέντα και με μερικά από αυτά έχω συνεργαστεί.
Ο μηχανισμός όμως αυτός δεν επαρκεί. Επαγγελματικά υπάρχουν αρκετές ενδιαφέρουσες συνεργασίες, ιδανικά χρειαζόμαστε μεγαλύτερες παραγωγές. Το θέατρο τα πάει καλύτερα. Πάντα καλύτερα.
Νομίζω ότι τα βιβλία είναι σε χειρότερη μοίρα διότι παράγουμε περισσότερο από όσο διαβάζουμε, ενώ σε ταινίες και θέατρα έχουμε μια βασική επάρκεια εισιτηρίων. Ανοίγουμε δεκάδες σχολές, κάνουμε σεμινάρια και βγάζουμε βιβλία, άρα κάνουμε μια προετοιμασία. Προβληματίζομαι αν η ποσότητα συνάδει με την ποιότητα. Πάντως έχουν βγει εξαιρετικά έργα. Η ανεργία στην τέχνη με απασχολεί ιδιαίτερα διότι υποφέρουμε από κακές συνθήκες εργασίας, όμως γίνονται βήματα. Σταθερά.
- Τι επιφυλάσσει το μέλλον; Ποιοι είναι οι επόμενοι στόχοι σου;
Θέλω να μάθω να γράφω καλύτερα και να διαβάζω πιο πολύ. Να κάνω πολλούς νέους φίλους. Γράφω ένα τραγούδι. Ετοιμάζω επίσης ένα καινούργιο έργο. Θέλω να κάνω ένα ταξίδι, ποιος ξέρει για πού και με ποια παρέα…
Το σημαντικό είναι να φαντάζεσαι το ταξίδι και όταν αυτό γίνει πραγματικότητα να αρχίζεις να το φαντάζεσαι από την αρχή με την αγωνία αν η πρώτη σου σκέψη θα πραγματοποιηθεί ή όχι. Αυτό δεν είναι και η συγγραφή;
Σε ευχαριστώ πολύ.
Ο Zephy Ross (Ζέφυρος), σκηνοθέτης, μοντέρ και σεναριογράφος ταινιών μυθοπλασίας, γεννήθηκε στην Ελλάδα. Αποφοίτησε από την ΑΠΘ Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης, Τμήμα Κινηματογράφου. Έχει εργαστεί σε πολλά κινηματογραφικά έργα με διεθνή παρουσία και έχει παρουσιάσει εκθέσεις φωτογραφίας και βίντεο για γκαλερί και στούντιο. Είναι συγγραφέας βιβλίων φαντασίας και παραμυθιών.
